Χρήστος Κουτρουδίτσος
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ
Όταν έχουμε ένα πολυσέλιδο έντυπο, το οποίο αποτελείται από πολλά φύλλα χαρτί, αυτά θα πρέπει να "δεθούν" μεταξύ τους ούτως ώστε να δημιουργήσουν ένα ενιαίο έντυπο. Η διαδικασία κατά την οποία, οι τυπωμένες σελίδες ή τυπογραφικά φύλλα, διπλώνονται, συνθέτονται και δένονται -με την χρήση ενός εξωφύλλου ή όχι- μεταξύ τους, για να δημιουργήσουν ένα ενιαίο έντυπο π.χ. Βιβλίο, Τετράδιο, Μπλοκ κ.λ.π. είναι η Βιβλιοδεσία.
Άρα με τον όρο Βιβλιοδεσία, αναφερόμαστε στην παραγωγική διεργασία, κατά την οποία, λαμβάνουν μέρος αρκετές εργασίες (όπως δίπλωμα, σύνθεση, ράψιμο, κόλλημα, ξάκρισμα, κουβερτούρισμα, λαμινάρισμα κ.λ.π.) για να δημιουργήσουν ένα ενιαίο έντυπο.
Μέθοδοι Βιβλιοδεσίας
Ως προς τον τρόπο-μέθοδο βιβλιοδεσίας, τά έντυπα διακρίνονται σε
Α) Ραφτό, Κολλητό (Βιβλία, Εγχειρίδια, Κατάστιχα κ.λ.π.)
Β) Καρφίτσα (Τετράδιο, Μπλοκ, Περιοδικά, Μπροσούρες κ.λ.π.)
Γ) Σπιράλ (Κατάλογοι, Μπλοκ, Τετράδια, Εγχειρίδια κ.λ.π.)
Δ) Άλλο π.χ. Κορδόνια, Βίδες, Κρίκοι κ.α. (Κατάλογοι Εστιατορίων, Μπλοκ κ.λ.π.)
Ραφτό, Κολλητό (Βιβλία, Εγχειρίδια, Κατάστιχα κ.λ.π.)
Ο πλέον γνωστός και διαδεδομένος τρόπος βιβλιοδεσίας. Με αυτόν τον τρόπο δένονται τα περισσότερα βιβλία. Επιπλέον διάκριση αποτελεί το είδος του εξωφύλλου, που μπορεί να είναι "Μαλακό" δηλ. χαρτί εως 300 gsm συνήθως, ή "Σκληρό", δηλ. χαρτόνι, συνήθως πάχους 1,5-2,5 χιλιοστά, επενδεδυμένο (λαμιναρισμένο) με εκτυπωμένο μαλακότερο χαρτί ή ύφασμα ή δέρμα ή άλλα εύκαμπτα υλικά.
Στην μέθοδο αυτή, τα τυπογραφικά φύλλα διπλώνονται σε 16σέλιδα (ή 8σέλιδα ή 12σέλιδα κ.λ.π.), συνθέτονται το ένα δίπλα στο άλλο και ράβονται με κλωστή σε ειδική ραπτική μηχανή. Με αυτό τον τρόπο, δημιουργείται το σώμα του βιβλίου. Τέλος, το Μαλακό εξώφυλλο "αγκαλιάζει" όλο το σώμα και κολλάει στην ράχη του βιβλίου. Επιπλέον, στο Μαλακό εξώφυλλο μπορούμε να έχουμε "Αυτιά" (flaps) στα οποία συνήθως αναφέρεται επιπλέον πληροφορία για το συγγραφέα ή το βιβλίο. Τα Σκληρά εξώφυλλα επικολλούνται στο σώμα με την βοήθεια των εσώφυλλων (Μαρμαρόκολλες) και μπορούν επιπλέον να επενδυθούν με πιο μαλακό χαρτί την λεγόμενη Κουβερτούρα (Jacket).
Άλλο (π.χ. Κατάλογοι Εστιατορίων, Μπλοκ κ.λ.π.)
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τρόποι για να δέσει κάποιος ένα έντυπο. Από βίδες, κρίκους, κορδόνια κ.λ.π. Μοναδικό όριο, η φαντασία του καλλιτέχνη.
Κλείνοντας θα θέλαμε να επισημάνουμε πως η Βιβλιοδεσία, είναι ολόκληρη επιστήμη και δεν μπορεί να εξαντληθεί σε μια μόνο σελίδα. Πιστεύουμε όμως, πως όσοι δεν είναι εξοικειωμένοι με την διαδικασία, βοηθήθηκαν στο να κατανοήσουν τα βασικά μέρη και είδη.
Άρα με τον όρο Βιβλιοδεσία, αναφερόμαστε στην παραγωγική διεργασία, κατά την οποία, λαμβάνουν μέρος αρκετές εργασίες (όπως δίπλωμα, σύνθεση, ράψιμο, κόλλημα, ξάκρισμα, κουβερτούρισμα, λαμινάρισμα κ.λ.π.) για να δημιουργήσουν ένα ενιαίο έντυπο.
Μέθοδοι Βιβλιοδεσίας
Ως προς τον τρόπο-μέθοδο βιβλιοδεσίας, τά έντυπα διακρίνονται σε
Α) Ραφτό, Κολλητό (Βιβλία, Εγχειρίδια, Κατάστιχα κ.λ.π.)
Β) Καρφίτσα (Τετράδιο, Μπλοκ, Περιοδικά, Μπροσούρες κ.λ.π.)
Γ) Σπιράλ (Κατάλογοι, Μπλοκ, Τετράδια, Εγχειρίδια κ.λ.π.)
Δ) Άλλο π.χ. Κορδόνια, Βίδες, Κρίκοι κ.α. (Κατάλογοι Εστιατορίων, Μπλοκ κ.λ.π.)
Ραφτό, Κολλητό (Βιβλία, Εγχειρίδια, Κατάστιχα κ.λ.π.)
Ο πλέον γνωστός και διαδεδομένος τρόπος βιβλιοδεσίας. Με αυτόν τον τρόπο δένονται τα περισσότερα βιβλία. Επιπλέον διάκριση αποτελεί το είδος του εξωφύλλου, που μπορεί να είναι "Μαλακό" δηλ. χαρτί εως 300 gsm συνήθως, ή "Σκληρό", δηλ. χαρτόνι, συνήθως πάχους 1,5-2,5 χιλιοστά, επενδεδυμένο (λαμιναρισμένο) με εκτυπωμένο μαλακότερο χαρτί ή ύφασμα ή δέρμα ή άλλα εύκαμπτα υλικά.
Στην μέθοδο αυτή, τα τυπογραφικά φύλλα διπλώνονται σε 16σέλιδα (ή 8σέλιδα ή 12σέλιδα κ.λ.π.), συνθέτονται το ένα δίπλα στο άλλο και ράβονται με κλωστή σε ειδική ραπτική μηχανή. Με αυτό τον τρόπο, δημιουργείται το σώμα του βιβλίου. Τέλος, το Μαλακό εξώφυλλο "αγκαλιάζει" όλο το σώμα και κολλάει στην ράχη του βιβλίου. Επιπλέον, στο Μαλακό εξώφυλλο μπορούμε να έχουμε "Αυτιά" (flaps) στα οποία συνήθως αναφέρεται επιπλέον πληροφορία για το συγγραφέα ή το βιβλίο. Τα Σκληρά εξώφυλλα επικολλούνται στο σώμα με την βοήθεια των εσώφυλλων (Μαρμαρόκολλες) και μπορούν επιπλέον να επενδυθούν με πιο μαλακό χαρτί την λεγόμενη Κουβερτούρα (Jacket).
Κολλητό
Στην περίπτωση της κολλητής βιβλιοδεσίας (Hot Melt ή PUR) το σώμα του βιβλίου δεν ράβεται. Μπορεί να αποτελείται είτε από τυπογραφικά είτε και από μεμονωμένα φύλλα, τα οποία, αφού "Ξυριστούν" (Milling) στην ράχη, καλούνται ταυτόχρονα με το εξώφυλλο.
Καρφίτσα (Τετράδιο, Μπλοκ, Περιοδικά, Μπροσούρες κ.λ.π.)
Αρκετά γνωστός και διαδεδομένος τρόπος βιβλιοδεσίας. Με αυτόν τον τρόπο δένονται πολλά Τετράδια, Μπλοκ, Μπροσούρες, Σημειώσεις κ.λ.π.
Στην μέθοδο αυτή, τα τυπογραφικά φύλλα διπλώνονται σε 16σέλιδα (ή 4σέλιδα ή 8σέλιδα κ.λ.π.), συνθέτονται το ένα μέσα στο άλλο και ράβονται (συνήθως με δύο) με καρφίτσα σε ειδική καρφιτσωτική μηχανή. Μπορεί να περιλαμβάνει και εξώφυλλο, αλλά όχι απαραίτητα.
Υπάρχουν δύο είδη καρφιτσώματος.
Στην περίπτωση της κολλητής βιβλιοδεσίας (Hot Melt ή PUR) το σώμα του βιβλίου δεν ράβεται. Μπορεί να αποτελείται είτε από τυπογραφικά είτε και από μεμονωμένα φύλλα, τα οποία, αφού "Ξυριστούν" (Milling) στην ράχη, καλούνται ταυτόχρονα με το εξώφυλλο.
Καρφίτσα (Τετράδιο, Μπλοκ, Περιοδικά, Μπροσούρες κ.λ.π.)
Αρκετά γνωστός και διαδεδομένος τρόπος βιβλιοδεσίας. Με αυτόν τον τρόπο δένονται πολλά Τετράδια, Μπλοκ, Μπροσούρες, Σημειώσεις κ.λ.π.
Στην μέθοδο αυτή, τα τυπογραφικά φύλλα διπλώνονται σε 16σέλιδα (ή 4σέλιδα ή 8σέλιδα κ.λ.π.), συνθέτονται το ένα μέσα στο άλλο και ράβονται (συνήθως με δύο) με καρφίτσα σε ειδική καρφιτσωτική μηχανή. Μπορεί να περιλαμβάνει και εξώφυλλο, αλλά όχι απαραίτητα.
Υπάρχουν δύο είδη καρφιτσώματος.
Στην πρώτη περίπτωση τα τυπογραφικά τοποθετούνται το ένα μέσα στο άλλο και δημιουργείται ένα Τετράδιο. Με αυτόν τον τρόπο ράβονται π.χ. Κατάλογοι, Περιοδικά, Μπροσούρες κ.λπ. Στην δεύτερη περίπτωση, τα φύλλα, μπαίνουν το ένα επάνω στο άλλο και δημιουργείται ένα Μπλοκ. Με αυτό τον τρόπο ράβονται π.χ. Σημειώσεις, τα Μπλοκ Αποδείξεων, τα Εισιτήρια, οι Λαχνοί κ.λπ.
Σπιράλ (Ημερολόγια, Κατάλογοι, Μπλοκ, Τετράδια, Εγχειρίδια κ.λ.π.)
Αρκετά δημοφιλής τρόπος βιβλιοδεσίας. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει στο έντυπο να παραμένει ανοικτό -χωρίς την τάση να κλείσει- ή να γυρίζει 180 μοίρες. Στη μέθοδο αυτή τα φύλλα είναι ανεξάρτητα, συνθέτονται, γίνεται η διάτρηση με ειδικό μηχάνημα (υπάρχουν από απλά, για χρήση γραφείου, έως βιομηχανικά για μεγάλες παραγωγές). Με αυτόν τον τρόπο δένονται τα περισσότερα Ημερολόγια, Σημειώσεις, Παρουσιάσεις, Ειδικά Βιβλία ή Εγχειρίδια κ.α. Διακρίνονται ως προς το είδος του σπιράλ, σε Πλαστικό, Συρμάτινο (Wire-O) και Σαλίγκαρος (Συρμάτινο ή Πλαστικό). Είναι εύκολο με αυτή τη μέθοδο, να προσθέσουμε διαχωριστικά φύλλα, με ευρετηρίαση ή δίχως, με άλλο βάρος χαρτιού ή ακόμη και άλλα υλικά όπως π.χ. PVC ή Πολυπροπυλαίνιο κ.λ.π.
Σπιράλ (Ημερολόγια, Κατάλογοι, Μπλοκ, Τετράδια, Εγχειρίδια κ.λ.π.)
Αρκετά δημοφιλής τρόπος βιβλιοδεσίας. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει στο έντυπο να παραμένει ανοικτό -χωρίς την τάση να κλείσει- ή να γυρίζει 180 μοίρες. Στη μέθοδο αυτή τα φύλλα είναι ανεξάρτητα, συνθέτονται, γίνεται η διάτρηση με ειδικό μηχάνημα (υπάρχουν από απλά, για χρήση γραφείου, έως βιομηχανικά για μεγάλες παραγωγές). Με αυτόν τον τρόπο δένονται τα περισσότερα Ημερολόγια, Σημειώσεις, Παρουσιάσεις, Ειδικά Βιβλία ή Εγχειρίδια κ.α. Διακρίνονται ως προς το είδος του σπιράλ, σε Πλαστικό, Συρμάτινο (Wire-O) και Σαλίγκαρος (Συρμάτινο ή Πλαστικό). Είναι εύκολο με αυτή τη μέθοδο, να προσθέσουμε διαχωριστικά φύλλα, με ευρετηρίαση ή δίχως, με άλλο βάρος χαρτιού ή ακόμη και άλλα υλικά όπως π.χ. PVC ή Πολυπροπυλαίνιο κ.λ.π.
Άλλο (π.χ. Κατάλογοι Εστιατορίων, Μπλοκ κ.λ.π.)
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τρόποι για να δέσει κάποιος ένα έντυπο. Από βίδες, κρίκους, κορδόνια κ.λ.π. Μοναδικό όριο, η φαντασία του καλλιτέχνη.
Κλείνοντας θα θέλαμε να επισημάνουμε πως η Βιβλιοδεσία, είναι ολόκληρη επιστήμη και δεν μπορεί να εξαντληθεί σε μια μόνο σελίδα. Πιστεύουμε όμως, πως όσοι δεν είναι εξοικειωμένοι με την διαδικασία, βοηθήθηκαν στο να κατανοήσουν τα βασικά μέρη και είδη.
Σχετικά άρθρα
- Λίγα λόγια για το Τυπογραφικό Φύλλο
- Διπλώνοντας το Χαρτί. Σύντομη περιγραφή της διαδικασίας διπλώματος
- Οι κλασσικοί τρόποι διπλώματος των εντύπων
- Βιβλιοδεσία 1. - Σύντομη περιγραφή των μεθόδων βιβλιοδεσίας
- Βιβλιοδεσία 2. - Τρόποι βιβλιοδεσίας εντύπων
- Τα στάδια της Καλλιτεχνικής Βιβλιοδεσίας
- Γιαπωνέζικος τρόπος Βιβλιοδεσίας
- Όταν η εικαστική βιβλιοδεσία γίνεται οικογενειακή υπόθεση
- Υπολογισμός ράχης βιβλίων
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου